İslam dini iki şeyden ötürü hayvanların avlanmalarını mubah görmüştür; eti yenen hayvanların etinden, derisinden vs. istifade etmek, eti yenmeyen hayvanların ise zararını def etmek için.[1]
Köpekler hakkında Peygamberimiz (s.a.s.)’den birçok hadisi şerif varid olmuştur. Peygamberimiz (s.a.s.)’in bir defasında Medine’deki (av, çoban ve bekçi köpeği gibi insanların ihtiyaç duyduğu köpeklerin haricindeki)[2] köpeklerin öldürülmesini emrettiği sahih kaynaklarımızda yer almaktadır.[3] Keza Rasulullah’ın (s.a.s.) vefatından sonra dört halife devrinde de zaman zaman başıboş köpekler öldürülmüştür.[4]
İslam âlimleri saldırgan ve insanlara zarar veren köpeklerin öldürülebileceği noktasında ittifak halindedir; ancak av, çoban ve bekçi köpeği dışında kalan zararsız başıboş köpeklerin öldürülmeleri hususunda farklı görüşler ortaya koymuşlardır. İmam eş-Şâfii ve İmam Mâlik başıboş köpeklerin öldürülmesine cevaz verirken, Hanefîler insanlara zararı dokunmayan köpeklerin öldürülmelerini mubah görmemiştir.[5] Keza Mâlikî mezhebinde tercih edilen görüş de bu şekildedir.[6]
İslam hayvanlara zulmetmekten şiddetle men ettiği gibi onlara merhametle yaklaşmayı da emreder. Bir kadının kediyi aç bırakarak ölümüne sebebiyet verdiği için cehenneme gireceğini Peygamberimiz (s.a.s.) haber vermiştir.[7] Ancak insanların canını ve malını tehdit edecek boyutlara ulaşacak bir tavrı da asla kabul etmez. Tabiatta asıl olan insandır, insanın menfaatleridir. İnsan hayatını tehdit eden hiç bir şeye müsamaha gösterilmez.
Günümüzde artık ölüm vakalarıyla sonuçlanan başıboş köpek sorunu maalesef korkunç boyutlara ulaşmıştır. Başıboş sokak köpekleri tarafından ısırılan,[8] parçalanan[9] ya da köpekten kaçarken araba çarpan[10] çocukların ölüm haberleri gün be gün artmaktadır.
Dolayısıyla “başka bir alternatif bulunamıyorsa” başıboş sokak köpeklerinin yetkililerce öldürülmelerinde dinen hiç bir sakınca yoktur. Aksine müdahale etmemeleri halinde yitip giden canların ve masum çocukların vebaliyle muhatap olacakları izahtan varestedir.
[1] es-Serahsî, el-Mebsût, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 2009, XI, 239.
[2] el-Beyhakî, es-Sünenü’l-Kübra, nr:4771, (er-Risâletü’l-Âlemiyye, Beyrut, 2001), IV, 464.
[3] el-Buhârî, Bed’ü’l-Halk 17 (3323); Müslim, Müsâkât 10, el-Muvatta’, İsti’zân 5.
[4] İbn Abdi’l-ber, et-Temhîd, (thk: Beşar Avad, Londra, 2017) IX, 123.
[5] el-Kandehlevî, Evcezü’l-Mesâlik, el-Mektebetü’l-Vahîdiyye, Peşaver, 1996, XVII, 279-281.
[6] İbn Abdi’l-ber, et-Temhîd, (thk: Beşar Avad, Londra, 2017) IX, 129.
[7] el-Buhârî, Bed’ü’l-Halk 16 (3318); vd.
[8] https://www.trthaber.com/haber/turkiye/kuduz-teshisi-konulan-cocuk-hayatini-kaybetti-722303.html
[9] https://www.trthaber.com/haber/turkiye/kopegin-saldirdigi-9-yasindaki-cocuk-hayatini-kaybetti-742110.html
[10] https://www.trthaber.com/haber/turkiye/kopekten-kacarken-minibusun-carptigi-cocuk-hayatini-kaybetti-741752.html