Son zamanlarda çok sorulan meselelerden birisi de; internet üzerinden evlilik görüşmesi yapılabilir mi? Ya da internetten tanıştığımız biriyle evlenilebilir mi?
Öncelikle şunu söyleyeyim evlilik müessesesi bugün ciddi anlamda sıkışmış durumdadır. Meselenin “doğru insanı bulma” daha doğru bir ifadeyle “uygun insanı bulma” boyutu maddi imkânsızlıklardan kat kat daha büyük bir sorun teşkil etmektedir. Bunun en büyük müsebbiplerinden birisi hayatın sokaktan, sosyal medya platformlarına taşınmasıdır. İnsanların gerçek hayatta yakinen görüştüğü kişi sayısı iki elin parmaklarını geçmiyor artık. Dolayısıyla da gençlerimiz kendilerine uygun bir evlilik bağlantısı kuracak çevrenin varlığından yoksunlar. Özellikle bizim etki alanımıza giren ve şuan bu satırları okuyan kimselerin durumu çevre ile de aşılacak gibi görünmüyor. Şöyle ki birçoklarının ailesi ve yaşadığı çevre dini hayat bakımından son derece kurak bir vaziyette. Ama kendileri çeşitli vesilelerle dini hassasiyetler edinmiş, bu anlamda kendisini geliştirmiş, manevi dünyasını mamur etmiş durumdalar; ne var ki çevresinden kendisine talip olan veya tavsiye edilen adaylar bu hayatın çok uzağındadır. Birçok kardeşimiz taliplerine namaz abdest sormaması gerektiği yoksa evde kalacağı yönünde telkinler aldığını söylüyor. Düşünün ki namaz kılacak bir aday bulmakta bile zorlanan gençlerimiz var. Durum böyle olunca bu mecradan istifade kaçınılmaz hale gelmektedir.
Bir defa şunu belirtelim internetten tanışarak evlenenlerin sayısı hiçte az değildir. Sadece yadırganma endişesiyle bunu dışa vurmuyorlar. Eğitimin, alışverişin hatta iş hayatının bile bu mecraya taşındığı bir zamanda bunda şaşılacak bir durum da yoktur. Benim mesela gerçek hayatta bir arkadaşım, bir dostum, ders alabileceğim hocam, ders okuyacağım talebem yok. Ancak sosyal medyadan edindiğim ve sürekli görüştüğümüz dostlarım, dersler yaptığımız hocalarım, talebelerim vs. var. Dolayısıyla evlilikte de bu mecradan müstağni kalamayız artık; pekâlâ tavsiyede bulunulabilir, talip olunabilir.
Ben şimdi bununla alakalı söz konusu olabilecek riskleri bertaraf etme noktasında olmazsa olmaz bazı ilkeler ortaya koymak istiyorum;
I. Öncelikle bunu katalogdan eş beğenme gibi algılamak yanlıştır. Birkaç yıldır takip ettiğimiz, paylaşımlarından gördüğümüz kadarıyla hayat felsefesini, olaylara bakış açısını beğendiğimiz birine talip olmak veya böyle birini, bir yakınımıza tavsiye etmek kabilinden anlamak gerekir ki, bu anlamda önemsenmelidir de. Zira kendi çevrenizde muhtemelen bu evsafta birini bulamıyoruz.
II. Bu mecrada insanların sahte yüz ve karakterleri konusunda son derece uyanık olmak durumundayız ve asla bu mecra son kararı verdiğimiz yer olmamalıdır.
III. Evlilik görüşmesi yaptığımız kişiyle sadece en temel şeyler (şurada yaşıyorum, şu işte çalışıyorum, şöyle bir hayat tasavvur ediyorum, evlilikten ve eşimden beklentilerim şunlar) konuşulup, en fazla bir hafta on gün içerisinde konu ailelere intikal ettirilmelidir. Yani görücü usulü devam etmelidir. Dediğim gibi bu mecradan edindiğimiz bilgiler güvenilir bilgiler değildir. Eşeği at diye satarlar insana.
IV. Farz edelim bu kişi ile evlenemedik de başkasıyla evlendik; bu kişi ile yaptığımız yazışmalar evlendiğimiz kişinin eline geçecek olsa bizi mahcup etmeyecek düzeyde, ciddiyette ve yeterlilikte olmalıdır. “Evlenme çağı gelen bir fert olarak böyle bir teşebbüste bulundum fakat uygun düşmedi” diyerek başımız dik bir biçimde konuyu kapatabileceğimiz sınırları aşmamalıdır. Nitekim görücü usulünde de insanlar başkalarıyla görüşüp evlenmedikleri olabiliyor.
V. Konuşulan konularda mutabık kalınması halinde “talep edilmeksizin” taraflar birbirine ailelerin bilgi alacağı eşraftan referanslar vermelidir. Mesela; abim falanca yerde öğretmen adı şu, dayım falanca yerin başkanı adı bu, amcam şu camide imam adı bu gibi… Ki icabında soruşturulsun bunlar kimdir, nedir, nasıl bir ailedir vs. Bazen çok garip bağlantılar kurulabiliyor ve fotoğraf büyük oranda netleşebiliyor.
Evet, bir kaç şey daha söylenilebilirse de özetle bu prensiplere dikkat edilmesi halinde başarılı sonuçlar alınacağını düşünüyorum. Bu hususta ve bu açıklıkla kaleme alınmış belki ilk yazı olması hasebiyle gözden kaçan noktalar olabilir, yorum ve katkılarınızla daha da zenginleşeceğini umuyorum. VesSelâm…
Mesut Özbilir / 27.02.2024
İLGİNİZİ ÇEKECEK BENZER YAZILAR:
İSTİHÂRE NEDİR? NASIL YAPILIR? EVLİLİK ÖNCESİ İSTİHARE GEREKLİ MİDİR?
